اعتماد به نفس کودک هدیه والدین به کودک
اعتماد به نفس کودک را چگونه بالا ببریم؟
پدر و مادرها با تربیت درست و مستقل کودک خود می توانند اعتماد به نفس کودک خود را بالا برده و کودک را برای زندگی آینده خود آماده نمایند. باید کودک احساس مهم بودن نماید و بداند که از نظر دیگران فردی ارزشمند و تاثیر گذار می باشد
چرا باید به بچه ها اجازه تصمیم گیری بدهیم
شما با اجازه دادن به فرزندتان برای اینکه بعضی تصمیم های فردی را به تنهایی بگیرد، در واقع این احساس را به او می دهید که آدم مهمی است و از عهده ی بعضی کارها بر می آید. در نتیجه اعتماد به نفس کودک را برای به عهده گرفتن برخی مسئولیت ها بالا می برید اگرچه بعضی از پیشنهادهایی که فرزندتان می دهد بسته به موضوع مورد بحث و سن و سالی که کودک دارد ممکن است برای شما کمی مسخره به نظر برسد ، اما بهتر است این موضوع را به روی کودک نیاورید چون قرار است اعتماد به نفس کودک او را بالا ببرید نه این که آن را سرکوب کنید
با هم لذت ببرید
این که به فرزندتان اجازه دهید مستقل عمل کند یا برای خودش تصمیم بگیرد نه فقط برای او مهم است که اعتماد به نفس کودک را بالا می برد بلکه به شما هم احساس سرخوشی و لذت می دهد، چون جلوی چشمتان می بینیدکه فرزندتان در حال تجربه کردن جنبه های جدیدی از زندگی است. کافی است به فرزندتان بگویید می تواند فیلمی را که قرار است خانوادگی ببینید، انتخاب کند . موقع گفتن این جمله به چشمهایش نگاه کنید تا ببینید که چقدر احساس غرور و شادی می کند. این تجربه باعث می شود شما هم به عنوان پدر یا مادر غرق شادی و غرور شوید که توانستید این لذت را به فرزندتان هدیه بدهید
من مهم هستم
همه ما دوست داریم احساس کنیم عضو مهم و تاثیرگذاری از خانواده مان هستیم. بنابراین اگر به فرزندتان اجازه دهید سرگرمی جمعه بعد از ظهرش را انتخاب کند، یا نظرش را درباره ی غذایی که قرار است آماده کنید یا سفری که قرار است بروید، بگوید، در واقع به او این احساس را می دهید که صدایش شنیده می شود و با این احساس اعتماد به نفس کودک را افزایش می دهید. به عنوان یک کودک، فرزند شما دوست دارد بداند که مهم است بنابراین حتی از این که بتواند در مورد مزه ی بستنی اش تصمیم بگیرد، خوشحال می شود.
بگذارید خودش را بشناسد
یکی از مهم ترین جنبه های استقلال دادن به کودکان و افزایش اعتماد به نفس کودک این است که که خود واقعیشان را بشناسند و بفهمند که چه توانایی ها و چه محدودیت هایی دارند . درست است که تصمیم هایی که فرزند شما در این سن می گیرد، خیلی کوچک است، اما باعث می شود او ذائقه خودش را درک کند و بفهمد که چه چیزهایی را دوست ندارد و از داشتن یا تجربه کردن چه چیزهایی لذت می برد
چقدر به کودک استقلال بدهیم؟
خیلی از والدین آمادگی فرزندشان را برای داشتن بعضی آزادی ها ، کمتر از آنچه که واقعا هست تخمین می زنند. بچه ها احساس می کنند باید آزادی ها و امتیازات بیشتری داشته باشند . اولین قدم برای برقراری تعادل بین خواسته ی شما و فرزندتان این است که به او نشان بدهید آزادی در تصمیم گیری و در عمل مساوات است با مسئولیت پذیری، بحث و جدل بچه ها و پدر و مادرشان در مورد این مسئله باعث می شود که همه ی اعضای خانواده استرس زیادی داشته باشند . این که والدین می خواهند به جای فرزندشان تصمیم بگیرند و او را به سمتی هدایت بکنند که خیلی از آرزوهای ناکام مانده ی آن ها را برآورده کند. از طرفی تلاش بچه ها برای فرار از این قضیه و داشتن زندگی منحصر به فرد، در واقع بخشی از فرایند طبیعی رشد کودک و رفتن او به سمت دنیای بزرگسالی است . سوال اصلی اینجاست که به عنوان پدر یا مادر چه قدر و چطور در زندگی فرزندمان دخالت بکنیم و کجا عقب بکشیم و اجازه بدهیم مستقل بشوند.
روانشناسان می گویند وظیفه پدر و مادرها این است که ارزش های اصلی را به کودکان بیاموزند و به او بگویند چه چیزی خوب است چه چیزی بد و اجازه بدهند که خودش تصمیم بگیرد و احساس کند که می تواند در زندگی خودش اثر گذار باشد
البته فرزند شما قطعا در این مسیر اشتباهاتی هم می کند و شما هیچ وقت نمی توانید مطمئن باشید که تصمیم بعدی او درست خواهد بود یا غلط اما هر چقدر به او بیشتر اطمینان داشته باشید و او را موجودی منحصر به فرد و جدا از خودتان در نظر بگیرید و به فکر و ایده اش اطمینان کنید، احتمال بیشتری وجود دارد که او درست تصمیم بگیرد و انتخاب های صحیحی داشته باشد و افزایش به اعتماد به نفس کودک خود کمک کرده اید.
آموزش مسئولیت پذیری
وقتی به فرزندتان اجازه می دهید بعضی تصمیم ها را مستقل و بدون کمک شما بگیرد. باید این ریسک را هم بپذیرید که نتیجه ی همه این تصمیم ها مطابق میل شما نیست و ممکن است تجربه ی موفقی از آب در نیاید. در واقع با این کار به فرزندتان این فرصت را می دهید که از تجربه های قبلی اش درس بگیرد. کودکان باید یاد بگیرند که همه تصمیم ها حتی اگر بر اساس میل و علاقه ی کامل قبلی هم گرفته شود قرار نیست نتیجه ی خوب و مثبتی در پی داشته باشد و در نتیجه نوبت بعد قدم محکم تری بردارند و تصمیم بهتری بگیرند(همچنین مراجعه کنید به مقاله آموزش مهارت های زندگی به کودک)
چرا دخالت بیجا نکنیم
یکی از دلایلی که والدین می خواهند به جای بچه هایشان تصمیم بگیرند و آن ها در مسیری هدایت کنند که برای خودشان تبدیل به آرزو شده، این است که می ترسند او اشتباه کند و در آینده مثل خودشان افسوس بخورد یا احساس شکست بکند. قطعا خیلی مطمئن تر است که هر روز چهار چشمی مراقب کودک باشید و او را به کلاس هایی ببرید که از قبل خودتان برنامه ریزی کردید یا او را درگیر فعالیت هایی کنید که خودتان همیشه آرزو داشتید و حالا به بهترین شکل ممکن امکانش را برای فرزندتان آماده کردید. اما مطالعات نشان می دهد که بچه ها برای داشتن یک زندگی موفق در آینده به چه چیزی بیشتر از بعضی فعالیت های تحت نظارت احتیاج دارند و این یعنی داشتن آزادی، بچه ها باید این آزادی را داشته باشند خودشان در مورد کارهایی که می خواهند انجام دهند تصمیم بگیرند، نه اینکه فقط مسیر دلخواه والدینشان را دنبال کنند .
آن ها باید به تنهایی با بعضی مشکلات رو به رو شوند و با دنیای بیرون و دیگر همسن و سالانش رابطه برقرار کنند. نقش والدین در این میان چیست؟
این که بچه ها را برای بک زندگی واقعی آماده کنند نه اینک فقط در برابر زندگی از او محافظت کنند یا بخواهند به جای او تصمیم بگیرند . چون احساس می کنند مسیری را که خودشان در گذشته نرفته اند، درست ترین مسیر است.
از نگاه دین
بعضی از پدرها گمان می کنند به واسطه ی پدر بودن ، این مجوز را دارند که به جای فرزندانشان تصمیم بگیرند در حالی که با نگاهی به احادیث زیر این تصور کاملا از بین خواهد رفت.
امام علی (ع)در حدیثی می فرماید آداب و رسوم خودتان را به فرزندانتان تحمیل نکنید، زیرا آنان برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده اند.
در جای دیگری از امام علی (ع) نقل شده است:
شایسته ترین چیزهایی که نوجوانان باید بیاموزند آن چیزهایی هستند که هنگام بزرگسالی به آنها نیاز دارند
حضرت رسول اکرم (ص) در حدیثی فرموده است : آگاه باشید که همه ی شما تا حدودی فرمانروا و نگهبان هستید و در مورد فرمانبرداران خویش مواخذ و مسئولید . زمامداران کشور فرمانروایان جامعه هستند و در برابر آن مسئول، مرد که رئیس خانواده است فرمانروای زن و فرزندان خویش است و در برابر آنان مسئول است، زن بر کودکان خود فرمانروا و حاکم است و در برابر آنان مسئولیت دارد . آگاه باشید همه شما فرمانروا و نگهبان هستید و همه شما در مورد فرمانبردان خویشتن مواخذ و مسئولید.
اما سجاد (ع) نیز در حدیثی درباره حقوق فرزندان فرموده است پدر، در حکومتی که به فرزند دارد مسئول است که طفل را مودب و با اخلاق پسندیده پرورش دهد و او را به خداوند بزرگ راهنمایی کند.
رسول اکرم (ص) نیز در جای دیگری فرموده است: خداوند رحمت کند پدری را که به فرزندش در راه خیر کمک کند، به این که به او احسان کند و رفیق وی باشد و به او آموزش دهد و ادب بیاموزد.
منابع:
1-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 02 ، ص762 ، ح201
2- شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج 02 ، ص333، ح 718
3-مجموعه ورام جلد 1،ص6
4- تحف العقول، ص 362
5- مستدرک الوسائل، ج 51، ص961
منبع : همشهری
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.